بهترین زمان مصرف قهوه : چه ساعتی قهوه بخوریم ؟

قهوه برای بسیاری از ما چیزی فراتر از یک نوشیدنی ساده است؛ صبح ها ما را بیدار می کند، در طول روز به تمرکز کمک می کند و حتی بهانه ای برای یک گفت وگوی دوستانه می شود. اما شاید کمتر به این نکته فکر کرده باشیم که بهترین زمان مصرف قهوه چه زمانی ایست. آیا نوشیدن قهوه بلافاصله پس از بیدار شدن درست است؟ یا بهتر است کمی صبر کنیم؟ اگر دیرتر در روز قهوه بخوریم، آیا روی خواب ما اثر منفی می گذارد؟

چرا زمان مصرف قهوه مهم است؟

پاسخ این پرسش در ترکیب شیمیایی قهوه و واکنش بدن ما نهفته است. کافئین به عنوان اصلی ترین ماده فعال در قهوه، روی سیستم عصبی مرکزی اثر می گذارد و باعث افزایش هوشیاری و کاهش احساس خستگی می شود. اما تأثیر آن بستگی زیادی به زمان مصرف دارد.

ریتم شبانه روزی بدن

بدن ما یک ساعت زیستی به نام «ریتم شبانه روزی» دارد. این ریتم تعیین می کند چه زمانی بیدار و هوشیار باشیم و چه زمانی احساس خستگی کنیم. مصرف قهوه در زمانی که بدن به طور طبیعی سطح هوشیاری بالایی دارد، چندان مفید نیست.

هورمون کورتیزول

هورمون کورتیزول که به آن «هورمون استرس» هم گفته می شود، صبح ها بین ساعت ۸ تا ۹ به اوج خود می رسد. این هورمون به بیداری کمک می کند. نوشیدن قهوه در همین بازه زمانی ممکن است فایده کمتری داشته باشد، چون بدن خودش در اوج هوشیاری طبیعی است.

پیک اثر کافئین

کافئین حدود ۳۰ تا ۹۰ دقیقه پس از نوشیدن به اوج اثر خود می رسد. بنابراین اگر بلافاصله بعد از بیدار شدن قهوه بخوریم، اوج اثر آن ممکن است زمانی رخ دهد که بدن به طور طبیعی بیدار است و نیازی به کمک اضافی ندارد.

خواب و استراحت

یکی از مهم ترین جنبه ها زمان خواب است. مصرف قهوه در ساعات پایانی روز می تواند کیفیت خواب را به طور جدی کاهش دهد. حتی اگر بتوانیم بخوابیم، خواب ما سبک تر و کم عمق تر خواهد بود.

بهترین زمان مصرف قهوه در روز

بر اساس مطالعات و توصیه های متخصصان، بهترین زمان ها برای مصرف قهوه به شرح زیر است:

بازه ی صبح میانی: بین ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱:۳۰ صبح

بسیاری از کارشناسان توصیه می کنند نوشیدن قهوه را به بازه ای موکول کنید که سطح کورتیزول بدن کمی کاهش یافته است. یعنی حدود ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱:۳۰ صبح. در این زمان:

• بدن دیگر در اوج کورتیزول نیست و پذیرای کافئین خواهد بود.

• این ساعت معمولاً آغاز فعالیت کاری و ذهنی است و قهوه کمک می کند تمرکز بیشتری داشته باشید.

• نوشیدن قهوه در این بازه می تواند از خستگی و افت انرژی پیش از ناهار جلوگیری کند.

نوشیدن قهوه پیش از ظهر (۴ صبح تا ۱۲ ظهر)

یک مطالعه ی گسترده روی بیش از ۴۰ هزار نفر نشان داد کسانی که بیشتر قهوه ی خود را قبل از ظهر می نوشند، ۱۶٪ کمتر در معرض مرگ عمومی و ۳۱٪ کمتر در معرض مرگ ناشی از بیماری قلبی بودند. به عبارت دیگر، نوشیدن قهوه در نیمه ی اول روز می تواند مزایای سلامتی بیشتری داشته باشد.

اجتناب از عصر و شب

از مصرف قهوه پس از ساعت ۳ یا ۴ بعدازظهر باید خودداری کرد. چون کافئین بین ۴ تا ۶ ساعت در بدن باقی می ماند و حتی در برخی افراد اثرات آن تا ۸ ساعت ادامه دارد. بنابراین اگر عصر یا شب قهوه بخورید، احتمال بی خوابی یا خواب بی کیفیت بسیار بالا می رود.

قهوه و ورزش: بهترین زمان برای افزایش عملکرد

اگر هدفتان از نوشیدن قهوه، بهبود عملکرد ورزشی است، بهترین زمان حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه پیش از تمرین است. در این بازه، سطح کافئین در خون به اوج می رسد و می تواند باعث افزایش توان، کاهش خستگی و بهبود تمرکز در تمرینات شود.

نکات کاربردی برای تعیین زمان شخصی مصرف قهوه

۱. بعد از بیدار شدن کمی صبر کنید بهتر است ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از بیداری قهوه بخورید تا بدن ابتدا با مکانیزم طبیعی خودش بیدار شود.

• ریتم بدن خود را بشناسید بعضی افراد زودتر در روز هوشیار می شوند و بعضی دیرتر. بنابراین بهترین زمان قهوه ممکن است کمی متفاوت باشد.

• اگر شب ها بی خوابی دارید، زودتر قهوه بخورید حتی اگر بدن شما به کافئین مقاوم است، برای پیشگیری از اختلال خواب بهتر است آخرین فنجان قهوه را پیش از ساعت ۳ بعدازظهر مصرف کنید.

• تعداد فنجان ها را محدود کنید مصرف معتدل (۳ تا ۵ فنجان در روز) در اکثر مطالعات بی خطر و حتی مفید گزارش شده است.

• افراد حساس مراقب باشند بعضی افراد نسبت به کافئین بسیار حساس اند و حتی یک فنجان کوچک در ظهر می تواند خوابشان را مختل کند. در این صورت باید قهوه بدون کافئین یا جایگزین های دیگر را امتحان کنند.

محدودیت ها و هشدارها

• این توصیه ها کلی هستند و برای همه صدق نمی کنند. هر فرد باید بر اساس تجربه شخصی زمان مناسب قهوه اش را پیدا کند.

• افراد دارای فشار خون بالا، بیماری قلبی یا مشکلات خواب باید با احتیاط بیشتری عمل کنند.

• زنان باردار باید مصرف کافئین را به حداقل برسانند (معمولاً کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در روز).

• نوشیدن قهوه با افزودنی های زیاد مثل شکر یا خامه می تواند فواید سلامتی آن را کاهش دهد.

بهترین زمان مصرف قهوه برای اغلب افراد بین ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱:۳۰ صبح است، زمانی که سطح کورتیزول بدن پایین آمده و تأثیر کافئین به حداکثر می رسد. همچنین مصرف بیشتر قهوه پیش از ظهر نسبت به نوشیدن آن در ساعات پایانی روز فواید بیشتری برای سلامتی دارد. از نوشیدن قهوه عصر و شب باید پرهیز کرد، زیرا خواب را مختل می کند.

در نهایت، بهترین راهکار این است که با توجه به ریتم بدن خود، زمان های مختلف را امتحان کنید و ببینید چه ساعتی بیشترین انرژی و تمرکز را برایتان به همراه دارد.